Inmiddels zijn er een flink aantal wettelijke verlofregelingen die moeten bijdragen aan een goede werk/privé balans. Onlangs is een wetsvoorstel gepresenteerd voor een nieuwe verlofsoort, namelijk rouwverlof. Eerder heeft het kabinet juist plannen gemaakt om het verlofstelsel drastisch te vereenvoudigen. Met de toevoeging van nog een nieuwe verlofsoort wordt het huidige verlofstelsel mogelijk nog complexer en onoverzichtelijker dan het al was. Hoe verhoudt het wetsvoorstel voor rouwverlof zich ten opzichte van de eerder gepresenteerde plannen rondom de vereenvoudiging van het verlofstelsel? In dit blog vertellen we je meer!
Verlof bij rouwsituaties
Al langere tijd is er veel te doen over de invoering van betaald rouwverlof, maar inmiddels ligt er een wetsvoorstel. Momenteel heeft een werknemer wettelijk recht op betaald calamiteitenverlof/ kort verzuimverlof bij een dringende of bijzondere reden zoals bij het overlijden van een dierbare. Calamiteitenverlof kan een paar uur tot een paar dagen duren, de verwachte duur wordt afgestemd tussen werkgever en werknemer. Calamiteitenverlof kan overgaan in (onbetaald) bijzonder verlof. Veel werkgevers hebben dan wel via de CAO of het bedrijfsreglement aanvullende regelingen opgenomen over de periode tussen het overlijden en de uitvaart. Gelukkig zijn er ook steeds meer werkgevers die oog hebben voor de rouwperiode die na de uitvaart aanbreekt. Toch is hiervoor tot op heden nog geen wettelijke regeling. Als een dergelijke regeling ontbreekt moeten werkgever en werknemer samen in overleg over het (opnemen van) verlof wanneer de werknemer nog niet in staat is om te werken na het overlijden. Alhoewel werknemers daarin nu afhankelijk zijn van de coulance van hun werkgever, zijn er ook werknemers die zich genoodzaakt voelen om zich ziek te melden of onbetaald verlof op te nemen.
Wetsvoorstel betaald rouwverlof
Uit onderzoek van vakbond CNV van 2023 blijkt dat 37% van de werknemers in rouw het gevoel te hebben weer te snel aan het werk te zijn gegaan. Ook blijkt uit datzelfde onderzoek dat 26% nog vakantiedagen opnam om het verlies te verwerken. Mede door deze geluiden is het nieuwe wetsvoorstel rondom betaald rouwverlof tot stand gekomen. De initiatiefnemers van het nieuwe wetsvoorstel vinden dat er onvoldoende wettelijk is geregeld ten aanzien van verlof bij het verlies van een dierbare in gezinsverband. Het nieuwe wetsvoorstel moet hier verandering in gaan brengen. Werknemers krijgen dan het recht om minimaal één keer de arbeidsduur per week (dus minimaal vijf dagen bij een fulltime dienstverband) rouwverlof op te nemen binnen een periode van twaalf maanden bij het overlijden van de partner of een minderjarig kind van de werknemer. Met het voornemen om rouwverlof wettelijk vast te leggen wordt dus meer ruimte gegeven voor het verwerken van verlies zonder de druk van werk. Door rouwverlof wettelijk te regelen hoeven werkgever en werknemer niet langer te onderhandelen over de duur van het verlof. Uiteraard staat het hen wel vrij om een ruimere regeling af te spreken. Inmiddels zijn er ook enkele kanttekeningen bij het nieuwe wetsvoorstel geplaatst, waaronder door de Raad van State. Zo zet de Raad van State vraagtekens bij het wetsvoorstel omdat niet alleen werknemers met een partner en/of minderjarige kinderen te maken hebben met rouw. Het wetsvoorstel sluit andere situaties zoals rouw om ouders en volwassen kinderen uit. Daarnaast vindt de Raad van State dat het verlofstelsel nog complexer wordt en in strijd is met het advies van de SER om het verlofstelsel juist te vereenvoudigen.
Vereenvoudiging verlofstelsel
Hoewel het regelen van verlof rondom rouw een goede zaak is, zijn er dus nog enkele bedenkingen over de timing van de invoering van een nieuwe wet. Eerder is namelijk een vereenvoudiging van het huidige verlofstelsel aangekondigd. In ons eerdere blog vertellen we je hier alle ins en outs over. Binnen een toekomstig nieuw verlofstelsel worden specifieke verlofbehoeften, zoals mantelzorg en rouwverlof, opgenomen. Door verlofsoorten te bundelen moet het verlofstelsel overzichtelijker en transparanter worden. Daarom wil het kabinet de verlofsoorten bundelen in drie categorieën.
- Verlofsoort 1: zorg voor kinderen
- Verlofsoort 2: zorg voor naasten
- Verlofsoort 3: persoonlijke situaties
Rouwverlof zou dan aan verlofsoort 3 ‘persoonlijke situaties’ kunnen worden toegevoegd. Door de verlofsoorten terug te brengen naar drie categorieën wordt het verlofstelstel niet alleen eenvoudiger en transparanter voor werknemers. Ook voor werkgevers kan het vereenvoudigen van het verlofstelsel voordelen opleveren. Denk aan de administratieve lastenverlichting en meer inbreng bij het opnemen van verlof.
Conclusie
Wij vinden het een goede zaak dat er een wettelijke regeling komt voor rouwverlof. Zo hoeven werkgever en werknemer niet met elkaar in overleg in een situatie die al moeilijk genoeg is. Idealiter wordt deze verlofsoort meegenomen in het nieuwe vereenvoudigde verlofstelsel. Over de doelgroep van het rouwverlof valt nog te discussiëren. Het betaalde rouwverlof zou alleen gelden voor het overlijden van een partner of minderjarig kinderen. De wetgevers zouden nog kunnen overwegen om de doelgroep gelijk te trekken of deels aan te passen aan die van zorgverlof.
Contact
Uiteraard houden we je op de hoogte van de ontwikkelingen rondom nieuwe wetgeving. Heb je nog vragen over rouwverlof of een andere verlofsoort? Neem gerust contact met ons op voor advies. Wij helpen je graag verder!